گاهی اوقات بعضی از صاحبان مشاغل بنابه دلایل متعددی از کار بیکار می‌شوند. بیکار به فردی اطلاق می‌شود که بدون میل و اراده خود از کار بیکار شده است که یا از سوی کارفرما تعدیل شده یا به خاطر بیماری از کارافتاده شده است.
در قانون مربوط به حق بیمه بیکاری شرایطی لحاظ شده که پیرو این قانون اتباع خارجی مشمول دریافت بیمه بیکاری نمی‌شوند.
میزان پرداختی به فرد بیکار زیاد نیست، و باید این موضوع را در نظر داشت که این میزان پرداختی به عنوان بیمه بیکاری با این خرج و مخارج پاسخگوی کارگران به خصوص کارگران متاهل نیست و حداقل‌های زندگی با این پول‌ها محقق نمی‌شود.
لازم به ذکر است؛ بیمه شده باید حداقل 12 ماه حق بیمه پرداختی داشته باشد در غیر این صورت حائز دریافت حق بیمه بیکاری نمی‌شود.
شعب سازمان تامین اجتماعی در سراسر کشور با بررسی پرونده فرد بیکار محاسباتی را انجام می‌دهند و میزان و مدت پرداختی را مشخص می‌کنند.
شرایط دریافت بیمه بیکار :
- حتما به صورت غیر ارادی بیکار شده باشد.
- بازنشسته یا مستمری بگیر نباشد.
- بیمه شده حداقل ۶ ماه سابقه پرداخت حق بیمه داشته باشد قبل از بیکار شدن.
- بیمه شدگانی که به دلیل حوادثی مانند سیل، زلزله، آتش سوزی بیکار شدند نیاز به داشتن حداقل سابقه بیمه ندارند و بیمه بیکاری را دریافت خواهند کرد.
مدارک لازم برای دریافت بیمه بیکاری
- اصل و کپی یکسال آخر قرارداد کار یا رای صادر شده
- اصل و کپی مدرک تحصیلی یا مدرک فنی
- اصل گواهی عدم نیاز شرکت
- اصل و کپی کارت پایان خدمت (فقط برای آقایان)
مدت بیمه بیکاری
مدت پرداختی حق بیمه از 6 تا 50 ماه است که سقف پرداختی 50 ماه به متاهل‌ها تعلق میگیرد. همچنین میزان پرداختی هم متغیر است، و میزان و تغییرات بر مبنای متاهل و مجردی تعیین می‌شود و مسلماً حق بیمه بیکاری متاهل‌ها به نسبت مجرد‌ها بیشتر است.
| سابقه پرداخت حق بیمه | مدت پرداخت بیمه بیکاری | |
| بیمه شدگان مجرد | بیمه شدگان متاهل | |
| از 6 ماه تا 24 ماه | 6 ماه | 12 ماه |
| از 25 ماه تا 120 ماه | 12 ماه | 18 ماه |
| از 121 ماه تا 180 ماه | 18 ماه | 26 ماه |
| از 181 ماه تا 240 ماه | 26 ماه | 36 ماه |
| 241 ماه به بالا | 36 ماه | 50 ماه |
مبلغ بیمه بیکاری برای افراد مجرد
کسانی که 6 تا 24 ماه حق بیمه پرداخت کرده باشند تا 6 ماه، 25 تا 120 ماه پرداختی حق بیمه تا 12 ماه، 121 تا180 ماه حق بیمه پرداختی تا 18 ماه، 181 تا 240 ماه حق بیمه پرداختی تا 26 ماه و 241 ماه به بالا تا 36 ماه بیمه بیکاری دریافت می‌کنند.
مبلغ بیمه بیکاری برای افراد متاهل
کسانی که 6 تا 24 ماه حق بیمه پرداخت کرده باشند تا 12 ماه، 25 تا 120 ماه پرداختی حق بیمه تا 18 ماه، 121 تا 180 ماه حق بیمه پرداختی تا 26 ماه، 181 تا 240 ماه حق بیمه پرداختی تا 36 ماه و 241 ماه به بالا تا 50 ماه بیمه بیکاری دریافت می‌کنند.
دلایل قطع بیمه بیکاری
- بیمه شده دوباره به کار اشتغال یابد.
- بیمه شده از قبول شغل مشابه پیشنهاد شده خودداری کند.
- بیمه شده مستمری بازنشستگی دریافت کند و یا دچار از کار افتادگی کلی شود.
- مدت زمان که بیمه بیکاری به او تعلق میگیرد پایان یابد.
- بیمه شده فوت کند.
- بیمه شده بدون دلیل موجه از شرکت در دوره های کاراموزی خودداری کند.